در مهرماه سال 86 و در پی سفر ولادیمیر پوتین به تهران، پیگیری های چند ساله ام درباره حق پنجاه درصدی ایران در دریای مازندران پررنگ تر شد. پیگیری هایی که از سال 82 و گفتگو با دکتر الهه کولایی نایب رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس ششم و همچنین مکاتباتی با روزنامه شرق شروع شده بود. در ادامه این پیگیری ها و در پی سفر پوتین به تهران، تماسی از رادیو بی بی سی دریافت کردم برای شرکت در یک میزگرد زنده تلفنی در همین باره که چکیده آن را همان زمان در وبلاگم منتشر کرده بودم. بخاطر سفیر اخیر پوتین به تهران آن را دوباره بازنشر می کنم
فایل شنیداری برنامه در این پیوند در دسترس می باشد
در ادامه پیگیری حق پنجاه درصدی ایران در دریای مازندران، تماسی از رادیو بی بی سی دریافت کردم تا درصورت تمایل در میزگرد رادیویی زنده ای که قرار بود چند روز بعد، بیست و هفتم مهر ماه با موضوع دریای مازندران اجرا شود شرکت کنم
گفتگو با رادیو بی بی سی با آن پیشینه روشنش هرگز نمی توانست مایه خرسندی باشد، اما فرصت بسیار مغتنمی بود برای پدافند از حق قانونی ملت ایران در آبهای مازندران
در این میزگرد فردی به نام دکتر تورج اتابکی (که استاد دانشگاه، مقیم هلند و کارشناس دریای مازندران و آسیای میانه و قفقاز معرفی شد)، روزنامه نگاری به نام مهاجر از تهران و من مجال گفتگو داشتیم
به دلیل حجم بالای این گفتگو امکان بارگذاری آن نیست، از اینرو پیاده شده آنرا به همان شکل محاوره ای در دنبال می آورم و برای جلوگیری از به درازا کشیدن نوشتار از افاضات حضرات اتابکی و مهاجر در می گذرم
تنها اشاره می شود که تورج اتابکی بر سهم بیست درصدی ایران پای می فشرد، آنهم با استدلال هایی چون: کشورهای دیگر حق پنجاه درصدی ایران را نمی پذیرند. باید دید کشورهای ساحلی به چه رضایت می دهند. بیست درصد بیشتر نزدیک به واقعیت است. ایران نمی تواند سر پنجاه درصد پافشاری کند و این خیلی غیر قابل قبول است و باید به بیست درصد تن داد
روزنامه نگار مورد اشاره هم بزرگترین دغدغه اش اهمال دولت در بهره گیری از ویژگی های گردشگری و ترانزیتی این دریا بود
آیا شما مشخصا ً... این مسأله نفت دریای خزر برای شما موضوع حساسیت برانگیزی بوده؟
عرض کنم خدمتتون که مسأله دریای مازندران صرفاً مسأله نفت نیست؛ بحث، بحث یکپارچگی سرزمینی، گستره سرزمینی و تمامیت ارضیه و مسأله ایه که طبق مبانی حقوقی و تاریخی جزء ... جزیی از خاک این کشوره، جزیی از گستره سرزمینیه، فقط مسأله نفت نیست. حتی اگر نفتی هم اونجا نداشت دلیل نمی شد که حقوق ملت ایران زیر سئوال بره
شما فکر می کنید که حقوق ملت ایران الان چی هست؟
ببینید، طبق معاهداتی که در گذشته بوده بین ایران و شوروی _ قراردادهای 1921 و 1940 _ مالکیت مشاع بوده بین ایران و شوروی؛ صحبت از درصد نشده، درسته، ولی حالا که سه تا کشور جدید حول و حوش این دریا شکل گرفته اند، ما رژیم حقوقی رو در قالب همون معاهده ها دنبال می کنیم. رژیم حقوقی معین هست، یک سری ابهاماتی داره، این ابهامات باید در چارچوب همون پیمان نامه های قبلی حل و فصل بشه نه اینکه ...
پس شما فکر می کنید مبنا رو باید همون قراردادهایی بذاریم که ایران با شوروی بست؟
اصلاً فکر کردن من نیست، این پایه حقوقی داره. چراکه خود این جمهوری ها هم در بیانیه آلماآتی، سال 91، پذیرفتن که همه تعهدات شوروی رو ... تعهدات بین المللی رو اینها قبول دارند، پذیرفته اند
حالا شما چی می گید؟ واقعیات موجود به گفته تورج اتابکی اینطور هست که ما نمی تونیم از اون نقطه شروع کنیم؛ نقطه پنجاه پنجاه؟
ببینید من احترام میذارم به ایشون ولی باید عرض کنم که بر خلاف نظر ایشون ما اصلاً محدودیت نداریم در این مسأله، چرا که بدون توافق ایران رژیم حقوقی تعیین نمیشه. خود این کشورها بین خودشون قرار گذاشتند که توافقات دوجانبه و سه جانبه اصلاً قابل قبول نیست و باید همه موافق باشند
خوب بدون ایران به جایی نمی رسه ولی بدون موافقت بقیه هم به جایی نمی رسه؟
باشه، ما کمترین کاری که می تونیم بکنیم، حتی اگه توان این رو نداریم که حقوق خودمون رو احقاق کنیم، نمی تونیم ... می تونیم که دفع الوقت کنیم. می تونیم اصلاً موافقت نکنیم با چیزی، رژیم حقوقی اصلاً معلوم نشه
خوب این اتفاقیه که داره ... تو 15 سال گذشته افتاده پس اونچه که افتاده طبق منافع ملی ایران بوده دیگه؟ یعنی دفع الوقت
دست کم راه رو ما برای نسلهای آینده باز میذاریم که اگر ما از نظر موضع سیاسی قدرتمند شدیم بتونیم حقوق خودمون رو احقاق کنیم
حالا شما ... به نظر شما اون بحث 20 درصدی که الان بیشتر از همه نزدیک به واقعیت هست، اون رو حاضرید تحت هر شرایطی بپذیرید؟ اگه اونطور که آقای دکتر تورج اتابکی هم میگن دفع الوقت الزاماً به نفع ایران نباشه
ببینید، اولاً که این نظر ایشون رو اگه ما بپذیریم، منابع نفتی غنی تر خارج از محدوده ایران قرار می گیره ... یه مسأله، مسأله مهمی که من خیلی روش تأکید دارم: مسأله نفت یه بحث فرعیه بهره برداری از منابع یه بحث فرعیه، مسأله تمامیت ارضی هست
اون شبی که آقای پوتین قرار بود بیاد تهران من خودم یه نفره از محل کارم که اومدم، سریع یه پارچه نوشته ای رو آماده کردم رفتم نهاد ریاست جمهوری ... اونجا یه نفره ... یه پارچه نوشته ای با این مضمون که: کوتاهی از حق 50 درصدی دریای مازندران خیانت به خون شهیدان و تمامیت ارضی ایرانه
مسأله نفت نیست فقط، حتی اگه کویر بود اونجا، حتی اگه هیچ منابعی نداشت اون جزء گستره سرزمینی ما و تمامیت ارضیه ماست
کلام آخر از طرف شما چیه؟ بفرمایید
من فقط عرض می کنم که اگر به قول آقای اتابکی کشورهای دیگه نمی پذیرند حق 50 درصدی ایران رو، هر قراردادی هم اگر ایران حتی امضا بکنه و منافع ایران زیر سئوال بره، 50 درصد ایران 49 بره، ملت ایران نمی پذیره این رو؛ همونطور که هنوزم که هنوزه از نظر ملت ایران تجزیه بحرین غیر قانونی بوده
+
باوجود حذف شدن بایگانی وبلاگم در پی بازداشت سال 88، یادداشت اولیه در این پیوند در دسترس می باشد